Duurzame inzetbaarheid voor de werkende mantelzorger

De zorg staat onder extreme druk, de tekorten op de arbeidsmarkt nemen toe en veel werkenden raken overbelast. In deze dynamiek nemen mantelzorgers een onzichtbare, maar onmisbare rol op zich. Vaak zonder dat je het merkt combineren collega’s werk met de zorg voor een naaste. Maar wat betekent dat nu echt? Welke uitdagingen komen erbij kijken? Mantelzorg vraagt om dagelijkse keuzes, constante balans én veerkracht.

Toenemende druk op de zorg én op de arbeidsmarkt

De druk op de zorg is hoog en neemt alleen maar toe. De vergrijzing versnelt in rap tempo: waar in 1990 nog slechts 12,8% van de Nederlandse bevolking 65 jaar of ouder was, is dit percentage in 2024 bijna verdubbeld naar 20,5%. De groep ouderen groeit en de werkende bevolking neemt af. Terwijl de vraag naar zorg toeneemt wordt de arbeidsmarkt steeds krapper. Dat betekent dat we meer moeten doen met minder! En jij, als werkgever, kan hier een bijdrage aan leveren. Dit heeft niet alleen een positieve invloed op jou, maar ook op je werknemers en de samenleving als geheel.

Meer dan vijftigduizend (!) openstaande vacatures in de zorgsector maken pijnlijk duidelijk hoe urgent de situatie is. Het vergroten van de inzet van mantelzorgers moet ervoor zorgen dat de druk op de zorg afneemt, maar wel iedereen de zorg krijgt die hij of zij verdient. 32% van de 16-plussers waren in 2023 actief als mantelzorger. Dit betekent dat ongeveer één op de drie werknemers ook mantelzorger is. De inzet van mantelzorgers is daarmee geen bijzaak meer, maar een essentieel onderdeel van het Nederlandse zorgsysteem. Iets waar werkgevers rekening mee moeten houden: door ruimte te creëren voor werkende mantelzorgers, laat je goed werkgeverschap zien en maak je jezelf aantrekkelijker dan de concurrentie.

Balans tussen werk en zorg

De zorgvraag groeit, het aantal mantelzorgers moet omhoog én er zijn tekorten in bijna elke sector. Om de tekorten op de arbeidsmarkt tegen te gaan en te zorgen dat er voldoende personeel beschikbaar is voor alle sectoren, is het essentieel om de instroom en het behoud van werknemers te bevorderen. Voor werkende mantelzorgers is de balans tussen werk en zorg een dagelijks evenwichtsspel. Minder werken om voor een naaste te zorgen vergroot de krapte. Voor de arbeidsmarkt is het juist nu belangrijk dat mensen meer uren beschikbaar zijn. We moeten meer arbeidsuren en zorg leveren met minder mensen. Dat vraagt om een nieuwe blik. Hoe zorgen we ervoor dat mensen hun werk kunnen blijven doen én mantelzorg kunnen verlenen, zonder zichzelf uit het oog te verliezen?

Flexibiliteit maakt het verschil

Voor werkenden die naast hun baan ook mantelzorg verlenen maakt maatwerk het verschil. Denk aan thuiswerken of eigen werktijden bepalen. Deze flexibiliteit stelt mensen in staat om werk en zorg te combineren, zónder in te leveren op werkuren of inzetbaarheid.

Meer flexibiliteit is niet alleen een kwestie van meedenken met medewerkers. Ook werkgevers hebben hier baat bij.

De arbeidsmarkt is krap. Het vinden van vervanging bij uitval of contractverlaging is lastig en kostbaar. Wanneer een werknemer besluit minder te gaan werken vanwege zorgtaken, blijft een organisatie met een gat achter. Door ruimte te bieden voor flexibel werken, blijven medewerkers bijdragen. Ook buiten reguliere werktijden of vanaf een andere locatie.

Meer regie over werkuren betekent minder stress en een betere balans tussen werk en privé. En dat betaalt zich terug in lager ziekteverzuim, hogere tevredenheid en meer loyaliteit. Er wordt een werkomgeving gecreëerd waarin werknemers zich gehoord en gesteund voelen, wat bijdraagt aan talentbehoud en een stabiele werkomgeving. Door te investeren in duurzaam personeelsbeleid, waarbij de focus ligt op fysiek en mentaal gezonde en gewaardeerde werknemers die op lange termijn binnen de organisatie kunnen groeien en ontwikkelen, creëren werkgevers een werkomgeving waarin medewerkers langdurig productief en gezond kunnen blijven.

Dit geldt zeker in regio’s waar de arbeidsmarkt extra onder druk staat, zoals in Groningen. In het Noorden verlaten veel jonge afgestudeerden de regio, wat de krapte op de arbeidsmarkt vergroot. Juist daarom is het in Groningen extra belangrijk om in te zetten op talentbehoud, duurzame inzetbaarheid en een aantrekkelijk werkklimaat. Wie lokaal talent perspectief en flexibiliteit biedt, vergroot de kans dat zij blijven en zich blijven ontwikkelen in de regio.

Een mantelzorgvriendelijke werkcultuur is meer dan een redmiddel om de druk op de zorg te verminderen: het is duurzaam personeelsbeleid. Wie investeert in fysiek en mentaal gezonde medewerkers, bouwt aan een stabiele organisatie met mensen die zich gezien voelen én kunnen groeien op de lange termijn.

Bouw aan een toekomstbestendige organisatie

Een gezonde en productieve werkomgeving is essentieel voor een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Door flexibiliteit te omarmen kunnen werkgevers talent in de organisatie behouden en tegelijkertijd hun werknemers de kans geven een steentje bij te dragen aan de samenleving. Consultants ondersteunen bedrijven bij het ontwikkelen van beleid om personeel duurzaam inzetbaar te maken en een gezonde en productieve werkomgeving te bevorderen.

Bij Hieroo Groningen zetten wij ons in als lokale consultants om maatschappelijke impact te maken. We werken samen met bedrijven, overheden en non-profitorganisaties aan strategische, organisatorische en sociale vraagstukken. Wij helpen organisaties door strategisch mee te denken over organisatieveranderingen. Onze aanpak is praktisch en toekomstgericht: we denken niet alleen mee over organisatieveranderingen, maar zorgen er ook voor dat de plannen daadwerkelijk uitgevoerd worden. Zo bouwen we samen aan een toekomstbestendige arbeidsmarkt in Groningen!