posts

door

Waarom integraal werken zo belangrijk is bij complexe vraagstukken en hoe wij dat bij Hieroo doen 5

Waarom integraal werken zo belangrijk is bij complexe vraagstukken en hoe wij dat bij Hieroo doen

> |  28 januari 2022
We lopen in Rotterdam tegen een hoop complexe uitdagingen aan. Armoede, de klimaatcrisis en aandacht voor kwetsbare groepen zijn allemaal voorbeelden van vraagstukken waar geen eenduidige oplossing voor is. Bij Hieroo leren we manieren aan die helpen bij het beantwoorden van zulke vraagstukken: systeemdenken, design thinking en Theory U. In deze blog vertel ik je meer over hoe we deze methoden toepassen in consultancy-opdrachten en de Community Challenge.

Niet ik, maar wij
Er vindt een transitie plaats waarin steeds meer organisaties zich bevinden in een systeem waar ze niet alleen focussen op omzet maken (profit), maar ook people en planet. Er vindt dus een verschuiving plaats van egosystemen naar ecosystemen, zoals Duitse hoogleraar Otto Scharmer zegt. In een egosysteem, het meest traditionele economische systeem, wordt hiërarchisch gedacht. In een ecosysteem werkt een organisatie juist samen met anderen om meer te bereiken. Zo ook Hieroo. Wij werken als consultants namelijk ook (pro bono) aan maatschappelijke vraagstukken binnen de regio en slaan met partners de handen ineen om complexe problemen aan te pakken. Bij het beantwoorden van deze maatschappelijke vraagstukken is belangrijk om vanuit het systeem te denken bij het aangaan van deze complexe uitdagingen. Hierin hangen veel dingen met elkaar samen die zich steeds blijven ontwikkelen.

Waarom integraal werken zo belangrijk is bij complexe vraagstukken en hoe wij dat bij Hieroo doen

Bron: Oxford Leadership

Benut elkaars resources
Mijn interesse in het belang van samenwerken en te kijken naar het hele systeem om complexe vraagstukken te tackelen, werd gewekt tijdens mijn masterscriptie over het organiseren van transdisciplinaire samenwerkingen (met de titel: Transdisciplinary Research Collaborations for Addressing Complex Environmental Sustainability Challenges: Exploring the Contribution of NGOs from a Resource and Social Network Perspectives. Jep, weer zo’n hele mond vol.). Kort uitgelegd: om duurzaamheidsvraagstukken aan te pakken, worden steeds vaker transdisciplinaire (onderzoeks)samenwerkingen opgezet. Hierbij werken wetenschappelijke stakeholders (vanuit verschillende disciplines) samen met niet-academische stakeholders, zoals de overheid, bedrijven, ngo’s of burgers. Bij dit soort samenwerkingen worden elkaars kwaliteiten én netwerken, oftewel resources, optimaal benut. Over ecosystemen gesproken!

Integrale aanpakken in consultancy-opdrachten
Als Jonge Consultant bij Hieroo ervaar ik hoe belangrijk het is om maatschappelijke vraagstukken gezamenlijk te beantwoorden. In onze consultancy-opdrachten komt dit regelmatig naar voren. Zo werkt mijn collega Kelly Winters voor Gemeente Rotterdam als projectleider op het sociaalmaatschappelijke spoor van de gebiedsaanpak Aardgasvrij in de wijk Bospolder-Tussendijken. Bij deze opdracht wordt dus duidelijk gekeken naar het systeem eromheen en wordt er gewerkt aan een integrale aanpak. “Hier wordt niet alleen gewerkt aan een soepele overgang naar een aardgasvrije wijk, maar direct van de gelegenheid gebruik gemaakt om andere sociale initiatieven hieraan te verbinden. Dit gaat bijvoorbeeld over werkgelegenheid en opleidingsmogelijkheden. Er wordt geprobeerd om opdrachten en werkzaamheden in de wijk zo veel mogelijk in te vullen met lokale ondernemingen en partijen waarvan de opbrengst terug in de wijk komt” (Samenwerkingsovereenkomst, BoTu).

Bij Hieroo werken wij vandaag aan een betere stad voor morgen. Wij focussen ons op lokale problemen en kijken naar uitdagingen in de stad. Elk jaar zetten wij ons (naast de consultancy-opdrachten) in voor een ander maatschappelijk vraagstuk. Dit doen we door onze Community Challenge, dat ik graag als voorbeeld gebruik om onze werkwijze verder toe te lichten.

Van denken naar doen met the whole system in the room
Alleen al in ons land hebben ruim 1,5 miljoen mensen een (al dan niet zichtbare) mentale of fysieke beperking . Afgelopen jaar organiseerden wij onze Community Challenge met het thema ‘inclusief sporten in Rotterdam’, waar we gezamenlijk antwoord zochten op de vraag hoe sporten in Rotterdam voor iedereen toegankelijk kan worden, ongeacht fysieke of mentale beperkingen. Wederom een complex vraagstuk waarbij we veel stakeholders hebben betrokken. In oktober vond onze Community Challenge-dag plaats. Een dag waarop o.a. stichtingen, (toekomstige) sporters, onderzoekers, beleidsmedewerkers, zorgprofessionals en wij als Jonge Consultants bij elkaar kwamen en ideeën uitwisselden. Allemaal deelnemers die deel uitmaken van het systeem onderliggend aan het vraagstuk. Oftewel: the whole system in the room.

Bij het werken aan complexe, maatschappelijke uitdagingen moeten we dus kijken naar het systeem eromheen. Het grote geheel, een holistisch begrip van het vraagstuk. Dit heet systeemdenken en wellicht heb je hier weleens van gehoord. Maar wat houdt het precies in? Bij systeemdenken wordt er circulair gedacht in plaats van lineair; alles hangt op een bepaalde manier met elkaar samen. Systeemdenken is belangrijk om complexe problemen nauwkeuriger aan te pakken.

Als je eenmaal the whole system in the room hebt, heb je de maatschappelijke uitdaging nog niet opgelost. Design thinking en Theory U hebben ons hierbij geholpen, dit vormde de basis voor hoe de Community Challenge werd vormgegeven. Door design thinking en Theory U konden we ons een goed beeld vormen van de doelgroep en gingen we vervolgens in gesprek met anderen.

Waarom integraal werken zo belangrijk is bij complexe vraagstukken en hoe wij dat bij Hieroo doen 1

Design thinking
Voor design thinking is er niet één vaste definitie, maar bij deze methode wordt het probleem vanuit menselijke behoeften bekeken en staat het begrijpen van de doelgroep centraal. Met behulp van deze methode hebben wij de brainstormsessies voor deze Community Challenge-dag vormgegeven. We gebruiken verschillende brainstormmethodes om gestructureerd de uitdaging uit te diepen en tot oplossingen te komen die echt hierbij aansluiten. Het idee van design thinking is dat je eerst heel breed in gaat op het vraagstuk om inzicht te krijgen van alle kanten van het systeem (divergeren). Vervolgens maken we het vraagstuk concreter door het af te bakenen (convergeren). Als je dan een concreet, afgebakend vraagstuk hebt, ga je weer breed ideeën bedenken om tot een oplossing te komen voor het vraagstuk (divergeren). Denk groot, overdreven en bouw op elkaar voort. Het gaat hierbij meer om kwantiteit dan kwaliteit. Bij de volgende stap maak je het namelijk weer kleiner en diep je de meest haalbare oplossing uit (convergeren). In deze laatste stap gaat het om kwaliteit. Die oplossing en de uitvoering ervan, dat is de impact die we maken. Op deze manier werd er gewerkt naar concrete acties om Rotterdammers met een beperking zich welkom te laten voelen in de sport.

Waarom integraal werken zo belangrijk is bij complexe vraagstukken en hoe wij dat bij Hieroo doen 3

Bron: The British Council (2005). Vormgeving door mijn collega Marjolein Los

Theory U
Naast design thinking passen we Theory U (van Otto Scharmer) toe in het proces van de Community Challenge. Theory U houdt in: een open mind, een open heart en een open will. Hier kom ik weer even terug op wat ik eerder schreef over de verschuiving van egosysteem naar ecosysteem. In een ecosysteem is namelijk geen plaats voor het ego, maar gaat het om samenwerken. Daar heb je het volgende voor nodig:
Open mind: Je zet je eigen belangen opzij en verdiept je in de belangen en perspectieven van andere stakeholders in het systeem.
Open heart: Je leert naar het probleem kijken door de bril van iemand anders, zonder daar oordelen over te vormen.
Open will: Heb vertrouwen in de ander en durf te geven, zonder te verwachten dat je daar iets voor terugkrijgt.

Waarom integraal werken zo belangrijk is bij complexe vraagstukken en hoe wij dat bij Hieroo doen 2

Bron: Otto Scharmer

Door methoden als design thinking en Theory U kan er uiteindelijk een gezamenlijke capaciteit gecreëerd worden die nodig is om het systeem te veranderen. Daarom werken we hiermee bij onze Community Challenges.

Wil jij jezelf ook ontwikkelen op dit gebied en leren werken met deze methoden? Lees meer over werken bij Hieroo via deze pagina!

Ben je benieuwd naar hoe onze Community Challenge verder tot stand kwam? In een interview met Gezond010 vertellen mijn collega’s hier meer over. Of lees de terugblik op onze Challenge: Onbeperkt welkom in de sport.


Delen:

Meer lezen

alle posts

Blog Jonge Consultant Mark blikt terug op de Rotterdamse Community Challenge dag! Een dag waarop we met vele Rotterdammers uit het sportlandschap samenwerkten aan concrete oplossingen waardoor meer Rotterdammers met een beperking zich welkom voelen in de sport.

Nieuws Tijdens het slotevenement van de Hieroo Community Challenges keken we terug op de sociale impact die we hebben gemaakt in 2021. Lees hier welke aan welke lokale en maatschappelijke vraagstukken de Hieroo locaties hebben gewerkt!

Blog Cootje en Sigrid hebben in hun eerste maand bij Hieroo Rotterdam niet stilgezeten. Lees hier meer over hun ervaringen!

Cookie toestemming
Wij gebruiken cookies op onze website, voor meer informatie lees ons privacybeleid.
Instellen
Functionele cookies: deze cookies zijn nodig voor een goed werkende website
Analytische cookies: deze cookies worden gebruikt om bezoekers de best mogelijke ervaring te geven op onze websites