Hoe kwam ik van antropologie naar datavisualisatie met PowerBI?

Antropologie is niet een studie zoals tandheelkunde of bouwkunde, waarbij meteen duidelijk is wat je er mee kan en mee doet. Ook de onbekendheid van de studie zorgt ervoor dat het lastig is om jezelf hiermee te ‘verkopen’. Toch is het deze studie die mij tot nu toe al erg veel heeft gebracht, óók bij het begrijpen van data. Hoe ziet mijn pad eruit: hoe ben ik van een sociale studie naar PowerBI gekomen en welke toekomst ligt nog voor mij?

Een Antropologenbril
Na de studie Antropologie bij de Vrije Universiteit ben ik begonnen bij NIHES met mijn onderzoeksmaster Gezondheidswetenschappen met specialisatie Volksgezondheid. Hier kon ik meteen de vruchten plukken van wat ik eerder geleerd had: “plaats alles in de context”.

Volksgezondheid is gericht op preventie van ziektes en het bevorderen van gezondheid op het niveau van de samenleving. Deze samenleving leer je weer beter begrijpen door met een “antropologenbril” te kijken. Wat speelt er zich af onder de oppervlakte? Kijk, luister, observeer: wat gebeurt er?

Door deze vragen en door deze mindset leer je de situatie te doorgronden en begrijp je het gebied van volksgezondheid beter. Zo is bijvoorbeeld een van de meest bekende volksgezondheid initiatieven het vaccinatieprogramma. Dit programma heeft ervoor gezorgd dat veel infectieziektes nauwelijks nog voorkomen in Nederland. Echter, eens in de zoveel jaar is er een uitbraak van een infectieziekte, vooral bij de groep zonder inenting. Waarom de ene groep van de bevolking wel een inenting neemt en de ander niet, is in mijn ogen een perfect vraagstuk waar Antropologie en Volksgezondheid samenkomen.

Datavisualisatie
Ook tijdens mijn afstudeeronderzoek naar geïnformeerde keuzes bij prostaatkankerscreening kon ik veel van mijn skills die ik had geleerd tijdens de studie antropologie toepassen. Zo ontwierp ik een informatiebrochure over prostaatkankerscreening. Om de eerste versie van de brochure te testen, kwamen mijn opgedane interview skills mooi van pas. Niet alleen tekstueel moest de informatie zo geschreven zijn dat een grote bevolkingsgroep de juiste informatie uit de brochure kon halen, ook visueel moest ondersteuning geboden worden. Hierbij kwam ik ook voor het eerst in aanraking met datavisualisatie.   

Het omgaan met data zelf leerde ik vooral tijdens mijn onderzoeksmaster, maar het visualiseren van data was nooit een onderwerp waar ik mij bewust in verdiept had. Toch komt het stiekem vaker terug dan ik dacht wanneer ik terugblik op de afgelopen jaren. Ook bij mijn vorige baan werkte ik met twee onderzoeken mee, waarbij we de resultaten op een creatieve manier presenteerden. Dat ik altijd erg gefocust ben op het visueel aantrekkelijk maken van zaken komt niet uit de lucht vallen. Van jongs af aan ben ik al bezig met tekenen, knipte ik plaatjes uit tijdschriften om een kunstwerkje te maken, en ging ik mee met mijn oom mee naar schildercursus. Nu nog besteed ik in mijn weekenden of avonden tijd aan schilderen. Dat ook een document op mijn werk er visueel goed uit moet zien, is dus niet zo vreemd.   

Mijn interesse om mij nu wel bewust te verdiepen in de combinatie van data en visualisatie werd pas écht gewekt tijdens de training bij Hieroo van Lotte Hart. Tijdens deze training liet zij onder andere zien hoe belangrijk de visualisatie van data is bij het overbrengen van je boodschap. Deze boodschap kon compleet anders lijken wanneer je dit op een andere manier visualiseerde.

Veldwerk in het klein
Om goed te kunnen visualiseren of rapporteren, moet je begrijpen wat belangrijk is, waar naar gekeken wordt óf waar jij wilt dat mensen naar kijken. Je voelt hem al aankomen, hierbij kunnen opnieuw de opgedane skills bij antropologie mij helpen.

Mijn laatste opdracht was bij woningcorporatie Vestia. Hierbij kreeg ik de vraag om voor een bepaald proces niet alleen de bestaande rapportages inhoudelijk te optimaliseren, maar ook de werkzaamheden om tot de rapportages te komen. Toen ik met deze opdracht begon, zag ik een hoop rapportages met een hoop cijfers. Waar begin je dan? Ik zag namen en functietitels voorbijkomen en vroeg mij af, wie zijn deze personen en wat doen zij? Daar begint het, daar moet ik zijn om dit beter te begrijpen. En als er 1 ding is wat heel misschien wel bekend is van antropologie is het, het onderzoek doen door middel van veldwerk. Nu is veldwerk wel een erg grote term voor wat ik gedaan heb, maar het principe is hetzelfde: ik ging de werkvloer op! Wat ik deed lijkt ook voor een deel op de tegenwoordig misschien bekendere methode binnen Lean: de Gemba Walk. Zo heb ik meegelopen met een medewerker van de klantenservice, ben ik met de vakman op pad geweest om klussen bij bewoners uit te voeren en heb ik een dagje doorgebracht bij het reparatie-onderhoudsteam op kantoor. Zo kreeg ik een beter beeld van wat de werkzaamheden zijn, hoe het proces loopt en wat de cijfers in het rapport dus betekenen.

De stap naar PowerBI
Om de werkzaamheden rondom de rapportages te optimaliseren was een programma nodig waarin veel geautomatiseerd kon worden. Als onderdeel van een grotere vraag binnen Vestia kwam hier de keuze voor het programma PowerBI uit. Een nieuw programma voor het Business Intelligence team binnen Vestia, maar ook voor mij! Het was aan mij, samen met een medewerker bij het Business Intelligence team om PowerBI op te zetten: best spannend! Zeker omdat bij de introductie van dit systeem het niet alleen draaide om het werkend krijgen ervan, maar ook over het menselijke aspect: hoe krijg je iedereen in deze verandering mee?

In de praktijk is in mijn ogen het werken met data bijna nooit een opzichzelfstaande bezigheid. Ook al worden de meest briljante berekeningen, analyses en voorspellingen gedaan met data, wanneer dit daarbij blijft zal de boodschap maar bij een klein publiek (binnen)komen. Juist de vertaalslag van data naar een visueel aantrekkelijk rapport, dashboard of informatiebrief is een essentieel onderdeel om deze boodschap over te brengen. Dat mijn pad mij tot dit punt heeft geleid is voor mij dus niet vreemd.

Een kijkje in de toekomst
Ik ben benieuwd hoe ik over een aantal jaar weer terugkijk naar dit punt. Welk pad heb ik vanaf daar gelopen? Wanneer ik een glazen bol zou hebben die mij de toekomst laat zien, hoop ik dat ik zie dat ik een project uitgevoerd heb rondom procesoptimalisatie in de zorg of bij een maatschappelijk georiënteerde organisatie. Bij deze optimalisatie staat verandering, innovatie of verduurzaming centraal. Ik heb mij hierbij bijvoorbeeld verder kunnen ontwikkelen op het gebied van data-visualisatie of translatie, maar heb ook verschillende soft skills verder ontwikkeld. Tijdens dit project heb ik met het team verschillende uitdagingen overwonnen en is er een concreet eindproduct of een zichtbare verbeterslag gemaakt. Een verandering die de organisatie écht een stap verder heeft gebracht.

Een pad loop je echter nooit alleen, en dit beeld uit de glazen bol kan ik niet alleen realiseren. Help jij mij dit pad daadwerkelijk te lopen of kan ik juist jou helpen hierbij? Ik heb het er graag met je over!